Γιάννης Δόικας

«Το μοναστήρι της Παναγίας των Βελλιανιτών στους Παξούς»


Ο Γιάννης Δόικας είναι ένας από τους σημαντικότερους και γνωστότερους κερκυραίους ερευνητές της προηγούμενης γενιάς. Διατέλεσε για χρόνια προϊστάμενος του Ιστορικού Αρχείου Κερκύρας (1973-1983) και του Ιστορικού Αρχείου Παξών (1960-1973 και 1983-1992). Από τις θέσεις αυτές διευκόλυνε πολυάριθμους ερευνητές στην επίπονη εργασία τους στο αρχειακό υλικό, ενώ πολλούς άλλους μύησε στην αντίστοιχη έρευνα και τη μέθοδο δουλειάς. Και αυτά σε μία περίοδο κατά την οποία το Αρχείο της Κέρκυρας βρίσκονταν ουσιαστικά στην κατάσταση την οποία το άφησε ο Σ. Θεοτόκης και οι ειδικευμένοι επιστήμονες μετριούνταν στα δάχτυλα του ενός χεριού.
Σήμερα, μπορεί ο Γιάννης Δόικας να βρίσκεται υπηρεσιακά σε σύνταξη αλλά ως ερευνητής παραμένει ενεργός και συνεχίζει ακούραστα από την ηρεμία των Παξών να μας δίνει τα αποτελέσματα των νεοτέρων ερευνών του.
Ανάμεσα στις τελευταίες μελέτες του περιλαμβάνεται «Το μοναστήρι της Παναγίας των Βελλιανιτών στους Παξούς».
Η εισαγωγή περιλαμβάνει την περιγραφή της νησίδας της Παναγίας από τον Αρχιδούκα Σαλβατώρ (1887) και περιγραφή της σημερινής κατάστασης της νησίδας και του μοναστηριού από τον συγγραφέα.
Το κυρίως κείμενο περιλαμβάνει τα σχετικά με την εγκατάσταση των Βελλιανιτών στους Παξούς και τις γιορτές και τις λιτανείες της Παναγίας. Στη συνέχεια με βάση αρχειακό υλικό και κάποιες παλαιότερες δημοσιεύσεις ο αναγνώστης μπορεί να σχηματίσει μια πλήρη εικόνα για τη λειτουργία της μονής στο διάβα των τελευταίων τριών αιώνων. Οι ενότητες που περιλαμβάνονται είναι:
* Η λιτανεία στον Άn Γιώργη
* Σύσταση κοινοβίου
* Δωρεά μπαστουνιού στον πρωτοπαπά Παξών
* Έσοδα της Εκκλησίας
* To φανάρι της Παναγίας
* Έσοδα της Παναγίας
* Εκλογή επιτρόπων
* Διαθήκη του Ιγνάτιου
* Εκλογή ηγουμένου
* Ιερείς και μοναχοί / μοναχές που τάφηκαν στην Παναγία
* Επιστολή Πέτρου Σπυράκη Βελιανίτη
* Έγγραφο διορισμού Εκκλησιαστικού Συμβουλίου της Παναγίας
* Επίσκεψη στους Παξούς του ιερομόναχου Λεόντιου
* Εορταστικές εκδηλώσεις που αναφέρονται σε παλιά φύλλα της εφημερίδας «Παξοί».

Το παράρτημα περιλαμβάνει τον κανονισμό λειτουργίας του ιερού προσκυνήματος όπως διαμορφώθηκε το 1991 και φωτογραφικό υλικό από το χώρο και τις εκδηλώσεις.

Γ.Ζ.